Kur’an-ı kerim de Allah-u tala: A'RÂF-31: Ey Âdemoğulları! Allah'a kulluk olsun diye, yapıp ettiğiniz her işte, kendinize çeki düzen verin, yiyip için, fakat saçıp savurmayın; çünkü Allah savurganları sevmez, “ malen buyurulmaktadır..
Son dönemde : Türkiye de ve Kahramanmaraş’ta açık büfe kahvaltı veya serpme kahvaltılarda ortaya konan ürünün 10/1 yenmekte 9’u çöpe gitmektedir..
Biz bunun bedelini bir gün çok ağır öderiz !
Kahvaltı kültürü : Yalnız bildiğim bir şey varsa kahvaltı gerçekten tam bir kültür işidir...
Atalarımızda böyle bir kültür var mıydı? Osmanlı’da durum nasıldı?
Ayrıntısını bilmiyorum ama örneğin Fatih Sultan Mehmet'in sabahında yumurtalı lapa, mantı ve yoğurtlu erişte, tere yağ, bal , çorba , mantı, kestaneli bulgur ve muhallebi yediğini öğreniyoruz,
Atatürk ise sabah kahvaltısında genel olarak çift yumurtalı beyaz peynirli omlet yermiş.
Son dönemde : Kahvaltı kültürünün bizde yaygınlaşmasının , sabahları toplu kahvaltı programları ve siyasi içerikli toplantılarla yaygınlaştığını görüyoruz..
Çünkü o dönemin öncesinde pek çok aile için kahvaltı salt bir tas çorba , Kahramanmaraş için ise lepe, pıt pıt lepesi, eşkili çorba, Bekmezle Tarhana çorbası olarak görüyoruz..
Şafakla uyanan nenelerimiz çorbayı yapar, sofra serilir, çorba leğene dökülür, çal kaşığı kalmasın bulaşığı diyerek bir aile bir tabaktan çorba yerdi..
Yer sofrasının ortasına konan çorbaya kaşık çalmak bir zevk bir güzellikti..
Ya bugün baba kalksa bile anne yatıyor , çocuklar yatıyor aile bir sofra da bile bir araya gelemiyor.. bizde kahvaltı kültürü var mı ? diye sorasım geliyor..
Tahta kaşıklarlarla çorba çok güzel oluyordu..
Eski özlem içimde bir ukte: Neyse, bir gün çay girdi soframıza, peynir, zeytinle birlikte… Beraberinde reçeller, marmelatlar, bal, kaymak, tereyağ geldi.. (sonrasında margarin, peynir çeşidinin her türlüsü; salam, sosis, pastırma, sucuk; sucuklu, domatesli, peynirli sahanda yumurta; omlet, kaygana, söğüş domates, salatalık, körpe biber vs… Ve en son türlü çeşit kanapeler… neler neler ..
Elbette kahvaltı menüsünü ekonomik durum belirlerse de yanlış oluşan şehir kültürünün çarpıklaşması sonucu ortaya çıkan ayak üstü atıştırma kolaylığı sabah kahvaltı kültürümüzü de etkilemiyor değil. Marketlerin yiyecek reyonlarını yığılan abuk tahıl kuruları artık çocuklarımızın önündeki melamin tabaklara kahvaltı niyetine doldurulmaya başlandı.
Evimizde : Peynir, zeytin, yağ-bal , Reçel çeşitleri ve çok ürün var ancak ünlü markalara ve kahvaltı yerlerine gittiğimizde ise karşımıza evimizde olan kahvaltılar çıkmaktadır..
Oysa: Nenelerimizin hazırladığı mahalli kahvaltıları – yada sabah yemeğini özlüyoruz..
Ünlü Markaların , kahvaltı salonları sabah ezanından akşamın karanlığına kadar istediğiniz zaman hizmete hazırdır. Bütün bir gün inanılmaz bir hareketlilik içindedirler. Nasıl diyeyim, sanki siz bir müşteri değilsinizdir de bir misafirsinizdir. Öyle hissedersiniz kendinizi… Menü çok zengindir.
Çorba- Kelle paça bulamazsınız .. bilende kalmayacak ya !..
Menüde en dikkate değer yiyecekler manda sütünden kaymak, otlu peynir ve kara kovan balıdır… börek çeşitleri karşınıza çıkar..
Bir kahvaltı salonunun menüsünde neler var, listeye bir göz atalım:
Peynir Söğüş , Piyaz Yumurta
Peynir çeşitleri, sucuk, pastırma, Salam
Tahin & Pekmez
Gül Reçeli
Vişne Reçeli
Kayısı Reçeli
Çilek Reçeli
Kara kovan balı, Tereyağı çeşitleri..
Van Cacığı , süzme yoğurt,
Sucuklu yumurta
Salamlı yumurta
Kavurmalı yumurta
Gibi ürünler karşımıza çıkmakta, aç gözlü olduğumuz için önümüze konan bu yiyeceklerin çok azını yiyerek büyük bölümünü çöpe gönderiyoruz..
Oysa bizim Türk Kahvaltı kültürümüz bu değil, 30 yıldan bu yana büyük bir değişim yaşadık.. kültür diye bir şeyimiz kalmadı..
Evde olan ürünleri açık büfede görmek Kahvaltı kültürü oldu.. iyi düşünürsek bu ürünlerin büyük bölümü bugün herkesin evinde var..
İşte kahvaltı kültürü diye kendimizi kandırdığımız ürünlerimiz bunlar..
İsraf siz bir kahvaltı yapmanız dileği ile
İyi günler..